‘Buikpijn, want de cliënt is al twee uur weg’

Ik pak het bejegeningsplan er nogmaals bij om te controleren, maar het staat er echt: geen politie bellen, mevrouw zelf de mogelijkheid geven om terug te keren. Bovenaan het plan, in dikke letters: ‘Autonomiebevorderend beleid’. Ze is inmiddels al twee uur weg. De klok slaat acht uur. Zo goed als het gaat, bied ik zorg aan de andere negen patiënten, maar mijn buikpijn groeit.

Terug op kantoor hoor ik in de verte de trein langs gieren. Ik kijk mijn collega aan en zie dat zij dezelfde buikpijn heeft. Rationeel weet ik dat ik juist handel door niets te doen, maar mijn buikpijn zegt iets anders. Op de Medium Care (MC) leerde ik de kunst van het verdragen. Ik leerde dingen te doen die tegen mijn gevoel ingaan, in het belang van de patiënt. Mijn tijd op de MC – net als de patiënten daar – laat zich moeilijk vangen in een kort stukje als dit. Daarom neem ik jullie mee in wat ik het meest leerde op de MC: hoe ga je als verpleegkundige om met chronische suïcidaliteit? Wat als suïcidaal gedrag een manier van communiceren is geworden?

Zoektocht

Op de HIC was ik gewend om direct te helpen als patiënten daarom vroegen. De belangrijkste les die ik leerde op de MC: helpen helpt niet altijd. Soms helpt niet helpen beter. Als verpleegkundige zoek je samen met de patiënt telkens naar waar autonomie teruggevonden kan worden. Dit is een grote, ingewikkelde zoektocht waarbij de visie van de patiënt en het team weleens uiteenlopen. Op de MC leerde ik hoe je dan samen, ten gunste van de patiënt, toch zo’n keuze maakt om autonomie te bevorderen. Hoe je dit kadert en hoe je een dergelijk beleid met elkaar verdragen kunt. Dat doe je als team. Je bespreekt tegenoverdracht en blijft kritisch op je eigen handelen en dat van je collega’s, omdat het in onze aard zit om over te nemen en te willen helpen. Je viert de successen en complimenteert elkaar wanneer het iemand lukt om de autonomie te vergroten en de stap naar huis te zetten.

Nergens heb je een team zo hard nodig als op de MC. Op andere plekken waar ik werkte, bestond het team vaak alleen uit verpleegkundigen. Dat geldt niet voor de MC. Bij ons vormen de verpleegkundigen, zorgmanager, psychiater, psycholoog en vaktherapeuten één team. Als ik iets leerde, is het dat je dit werk samen doet. Samen verdraag je de buikpijn. Samen ga je om met het onbegrip van naasten, politie en de samenleving. Samen bespreek je de twijfel. Samen blaas je stoom af. Omdat je het alleen, gewoonweg niet kunt.

Op de fiets naar huis besluit ik een andere route te nemen. Ik kies de route langs het spoor, hopend dat ik haar zie en haar naar de afdeling kan brengen. Maar helaas, ik zie niets. Dat is ook bijna onmogelijk om elf uur in het pikdonker. Thuis op de bank neem ik even de tijd om stoom af te blazen en mijn buikpijn te laten zakken. Niet veel later verschijnt er een appje op mijn telefoon van mijn collega in de nachtdienst: ‘Ze is terug. Goed gedaan Jorn, lekker slapen zo!’