Benut die sleutelpositie!

Ik zie ons nog zitten in ‘ons hoekje’ op kantoor. Eens in de zoveel tijd bespraken mijn collega’s en ik daar de voortgang van onze preventiepilot. Dat hoekje is ons dierbaar geworden. Als we daar afspraken, zorgden we ervoor dat er geen tikkende klok was waarvan de wijzers zich voortstuwend aan ons opdrongen. Maar nu heeft de tijd mij toch ingehaald: mijn pensioen is in zicht en ik ga het stokje doorgeven aan de volgende generatie wijkverpleegkundigen. 

Terugkijkend bedenk ik dat het alweer zeven jaar geleden is dat ons team besloot mee te doen aan een pilot waarbij de nadruk ligt op gezondheid en preventie in de eerste lijn. Mijn collega-wijkverpleegkundige en ik hebben ons destijds opgeworpen als kartrekkers. We vonden het eigenlijk heel logisch dat het onderwerp preventie zich aandient in de eerste lijn, want dáár gebeurt het. Dáár liggen de fundamenten van ieder mensenleven. Logisch ook dat de wijkverpleegkundige daarin een cruciale rol wordt toebedeeld. Die heeft immers vaak als eerste en het vaakst contact met een zorgvrager. 

‘Gemakkelijke ingang bij wijkbewoners’

Ik herinner mij een medewerker uit het sociale domein die eens tegen mij zei: “Ik ben jaloers op jou, want jij hebt zo’n gemakkelijke ingang bij de wijkbewoners.” Daar had ik tot dan niet zo bij stilgestaan. Voor mij is het normaal om vanuit mijn professie bij iemand met een zorgvraag aan te bellen en vervolgens toegang te krijgen tot haar of zijn privédomein en tot lichamelijke nabijheid. Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer het tot mij doordringt dat mijn beroep een fantastische sleutelpositie inneemt in de eerste lijn. 

En dat is mooi, want onze preventiepilot biedt een nieuwe kans om nog beter te onderzoeken waar de zorgvragen van onze cliënten vandaan komen. Wat gebeurt er aan de voorkant van het zorgproces? Ik leerde hoe belangrijk het is om af en toe stil te staan en afstand te nemen van de waan van de dag. Om echt te luisteren naar het verhaal van de wijkbewoner en zo steeds verder in te zoomen op alle factoren die van invloed zijn op iemands gezondheid. Gezondheid, die als het erop aankomt, de hoogste waarde in het leven is. 

Samenredzaamheid

Ik besef ook dat slechts een klein deel van onze gezondheid medisch bepaald is. Daarom is er een wereld te winnen als thuiswonende burgers op alle gezondheidsdomeinen hun samenredzaamheid in de wijk oppakken, met laagdrempelige ondersteuning vanuit de eerste lijn waar dat nodig is. Zelf heb ik ervaren dat er in de directe leefomgeving veel meer burgerkracht is dan we geneigd zijn te denken.

En ik heb het een verrijking gevonden om te leven en werken op het kruispunt van gezondheid en leefgemeenschap. Om tot in de haarvaten van de samenleving in verbinding te staan met wijkbewoners en andere eerstelijnswerkers. Een prachtig werkveld. 

Daarom is mijn oproep aan de volgende generatie wijkverpleegkundigen: “Kom op, ga de uitdaging aan om jouw sleutelpositie ten volle te benutten. Want de eerste lijn heeft jou nodig!”

Dit was de laatste blog van Hanneke voor V&VN. We willen haar enorm bedanken voor de negen prachtige blogs die zij sinds juli 2023 met een scherp oog voor detail schreef voor ons: verpleegkundigen, verzorgenden IG en verpleegkundig specialisten. Ze heeft elke keer opnieuw een waardevol inkijkje gegeven in haar dagelijks werk als zeer betrokken wijkverpleegkundige.