Hoe meer verpleegkundigen aan het roer, hoe beter!

Staat de verpleegkundige identiteit een carrière als bestuurder in de weg? Kunnen verpleegkundigen niet verder kijken dan de eigen beroepsgroep, zoals Cathy van Beek stelt? Mijn persoonlijke ervaring na ruim vijfenveertig jaar in de zorg: het tegendeel is het geval! Het is juist een kracht als zorgbestuurders een verpleegkundige achtergrond hebben. Cathy van Beek zelf, NZa-voorvrouw Marian Kaljouw en vele anderen (en ik zelf hopelijk ook) zijn daar prima voorbeelden van.

Ik wil niks afdoen aan de persoonlijke indrukken van Van Beek, maar ik heb me er veel meer over verbaasd dat zorgbestuurders met een verpleegkundige achtergrond zich niet altijd als verpleegkundige manifesteren. Verpleegkundigen die afzien de stap naar een bestuursfunctie uit angst om niet meer als verpleegkundige herkend te worden? Ik heb het in al die jaren nooit meegemaakt.

Wat ik wel heb gezien is dat er in de zorg juist steeds meer bestuurders met een verpleegkundige achtergrond actief zijn, in ziekenhuizen, de VVT, de GGZ en noem maar op. Natuurlijk, er is nog een wereld te winnen. Soms is er nog te veel schroom, maar zeker bij de nieuwe garde zie je dat steeds minder. Hoe dan ook is er geen enkele reden om te vervallen in gesomber en Calimero-gedrag. En als er al een groep is die de eigen vakgenoten iets te veel centraal stelt in bestuurlijke en hogere managementfuncties, dan zijn het eerder de artsen. Zeker omdat zij vaak hun managementfuncties in deeltijd uitvoeren terwijl ze aan de slag blijven als arts.

Alleen al vanuit het oogpunt van balans is het een goed idee om de grootste beroepsgroep in de zorg, nu ondervertegenwoordigd in het bestuur, aan het roer te hebben. Zeker ook omdat uit onderzoek op onderzoek blijkt dat shared governance (een verpleegkundige rapporteert tot op het hoogste niveau aan een verpleegkundige) én de zorg beter maakt én het werkplezier vergroot. We zien dit bij de Magnet Hospitals in de Verenigde Staten en we zien het in Nederland bij zorgorganisaties die werken volgens de principes van Excellente Zorg.

Laten we het dus vooral niet te ingewikkeld maken en problematiseren. Het is normaal en wenselijk dat verpleegkundigen niet vergeten wie ze zijn, en vanuit die positie bredere zorg- en managementvragen bij de horens vatten. Laten we elkaar daartoe stimuleren en aanzetten. Anders doen we al die collega’s die zich dag in dag uit inzetten voor goede zorg (ook de verpleegkundige!) schromelijk tekort.

Henk Bakker is voorzitter van het bestuur van V&VN en actief in toezichthoudende functies. Hij begon zijn loopbaan als verpleegkundige. Sinds 1981 vervulde hij diverse management- en bestuursfuncties in de zorg, laatstelijk als voorzitter van de raad van bestuur van Koninklijke Kentalis.

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.