Indicator vrijheidsbeperkende interventies vanaf 2018 in basisset VBI's

Ziekenhuizen maken een verbeterslag als het gaat om het ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren voor vrijheidsbeperkende interventies (VBI). Dat zegt Conny Moons, adviseur V&VN. Daarom ontwikkelde een werkgroep met vier afdelingen van V&VN en de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie een VBI-indicator. Deze wordt vanaf 2018 opgenomen in de basisset kwaliteitsindicatoren ziekenhuis van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).

Praten over kwaliteit

“Voorheen was er geen vraag over VBI in de basisset opgenomen”, aldus Conny Moons. “Dat leek wel gerechtvaardigd gezien het risicovolle aspect van VBI". Marit van der Zwan-van Klaveren, verpleegkundige en lid van de werkgroep vult aan: “de expertise van een ieder maakte dat er van alle kanten gekeken werd naar wat nou het beste zou aansluiten bij de huidige praktijk en wat leidt tot het hoogste rendement als het gaat om kwaliteit(sverbetering). Het was bijzonder en leerzaam om met zoveel verschillende verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en artsen te werken aan een gezamenlijke indicator. Conny Moons: “De indicator is natuurlijk geen doel op zich, maar het helpt om op dit punt met elkaar over kwaliteit te praten en aan de slag te gaan.”

Eén visie

De werkgroep heeft een aantal duidelijke adviezen. Deze worden ook meegenomen door de Inspectie. Het eerste is dat veilige VBI start met een visie van het ziekenhuis waarin terugdringen voorop staat. Dit moet vervolgens leiden tot een protocol waarin dit uitgangspunt leidend is, zodat artsen en verpleegkundigen ondersteund worden bij het maken van afwegingen en zorgvuldige toepassing van vrijheidsbeperkende interventies. In het beleid en protocol is aandacht voor:
preventie; 

• alternatieven en mildere en zware interventies;
• (contra) indicaties toepassen VBI;
• multidisciplinaire besluitvorming;
• evaluatie en overdracht.

Blijf je ontwikkelen

Als tweede advies zet de werkgroep deskundigheid van artsen en verpleegkundigen centraal; zowel als het om theorie (bv juridische kaders) en de uitvoering gaat (welke middelen zijn er in mijn ziekenhuis en hoe pas ik deze toe?). Bevoegde en bekwame medewerkers dragen bij aan veilige toepassing van VBI. Daarom is het goed met regelmaat hierin geschoold en getraind te worden. Idealiter vindt training gezamenlijk plaats; dus artsen met verpleegkundigen. Precies zoals in de praktijk ook samen de afweging wordt gemaakt. In de indicator voor 2018 wordt - als start - gevraagd naar scholing van en voor de verpleegkundigen.

Wat kun jij doen?

• Ga met elkaar op de afdeling in gesprek over VBI: hoe vaak worden welke VBI`s toegepast en wat vinden jullie daarvan? Wat gaat goed, wat kan beter? Waar is behoefte aan?
• Betrek de medewerker kwaliteit: hij/zij kan linken leggen binnen de organisatie en kan ondersteunen in verbeterplannen.
• Ga in gesprek met het leerhuis over de VBI-scholing. Welke casuïstiek van jou kan ingebracht worden, met welke VBI-middelen wil je oefenen en hoe verwerk je de theorie in de scholing?
• Vraag na welke artsen, managers en lid van de RvB betrokken zijn. Nodig ze uit voor een bezoek op de afdeling en ga in gesprek met elkaar over VBI in de praktijk.
• Zoek andere enthousiastelingen op, bijvoorbeeld op andere afdelingen of in andere ziekenhuizen.
• Weet je hoe VBI ervaren wordt door familie en de patiënt? Ga na afloop - op de poli of telefonisch - met elkaar in gesprek en kijk welke tips en nieuwe inzichten je kunt krijgen.

Dit nieuwsartikel is per december 2019 overgeplaatst van de oude website van V&VN naar de vernieuwde website. Eerder geplaatste reacties komen hiermee te vervallen. Wil je reageren op dit artikel? Praat verder op social media.