Met liefde gaat alles beter

Ik heb vakantie en zit in de tuin in de zon met de krant en een kop thee. Een vlinder landt op de hoek van de pagina. Herkenning, een déjà vu. Mijn gedachten gaan terug naar een cliënt die ik in mijn begintijd in de wijk heb leren kennen…

Hij was jong, een paar jaar ouder dan ik en een stuk jonger dan onze andere cliënten. Hij was, geloof ik, ook het meest afhankelijk van zorg. Zo beperkt dat zijn arm en hand ondersteund moesten worden, als hij aan zijn gezicht wilde krabben.

Voordat ik de eerste keer bij hem kwam, had ik al over hem gehoord. Een beetje terughoudend, ging ik naar binnen. Er hingen poster op het keukenkastje: Met liefde gaat alles beter. In de kamer stonden beeldjes van vlinders. Hij lag nog in bed en wilde de muziek hard aan hebben. Hij gaf korte instructies wat ik moest doen, precies hoe ik het moest doen. Ik voelde me zo ongelooflijk onhandig, vreselijk vond ik het. Waar ik me bij andere cliënten aardig wist te redden, had ik bij hem het gevoel het nooit goed genoeg te kunnen doen. Ik werkte week op week af, vaste routes. Ik kwam dus iedere avond en in de weekenden twee a drie keer per dag.

Met liefde gaat alles beter, dat viel me bij hem in het begin zwaar. Ik leerde zijn routine kennen, probeerde me in hem te verplaatsen, leerde hem kennen. Voor alles afhankelijk zijn van een ander zit hij ineens met mij! Weer een nieuw gezicht, weer iemand die alles uitgelegd moet krijgen, weer iemand die hij moet leren kennen, toe moet laten in zijn huis, aan wie hij moet wennen.

Langzaam ontstonden gesprekken tussen ons. Achttien jaar was hij toen hij voor het eerst viel. In het begin lachte hij er nog om met zijn vrienden. Toen het vaker gebeurde was de lol eraf, volgde de onderzoeken en, onvermijdelijk, de diagnose. Achttien jaar en net aan het starten met het bouwen aan een toekomst, opleiding, dromen, muziek. Het is er allemaal niet meer van gekomen.

Zijn ziekte was progressief, al snel belandde hij in een rolstoel. Hij had veel mensen om hem heen die voor hem zorgden, die hem een warm hart toe droegen. Spiritualiteit werd belangrijk. En de vlinders een symbool van ontpoppen en vrijheid. Zo vrij te kunnen bewegen, te overzien en te verbinden. Alles wat hij wilde.

Bijna twee jaar heb ik hem mogen verzorgen. We lachten veel, hadden mooie gesprekken, maar toch was er ook steeds weer die verdere achteruitgang, het blijven inleveren. Tot hij opgenomen werd in het ziekenhuis. Kort daarna, op een dinsdag voor het maandelijks teamoverleg, ben ik gebeld door onze manager. Hij was overleden.
Met een aantal collega’s bezocht ik de uitvaart. Bij het verlaten van het crematorium, fladderde een witte vlinder dicht bij ons, ging ons voor en bleef bij ons. Bijzonder, vlinders waren zo belangrijk voor hem.

Van alle cliënten leer ik wel iets. Van hem heb ik veel geleerd, over hoe hij in het leven stond, hoe hij mensen aan zich wist te binden, omging met zijn ziekte, keek naar zijn mogelijkheden, ondanks alle beperkingen.

Hij heeft mij zeker zoveel geleerd over mezelf. Betekenis geven aan het leven, beleving van gezondheid, ziekte en verbinding. Hij heeft mijn kijk op het leven veranderd. En nu, bijna jaarlijks een déjà vu, die witte vlinder die, in alle vrijheid, net iets dichterbij komt.

Dit nieuwsartikel is per december 2019 overgeplaatst van de oude website van V&VN naar de vernieuwde website. Eerder geplaatste reacties komen hiermee te vervallen. Wil je reageren op dit artikel? Praat verder op social media.