Nieuwe richtlijn 'Tuberculose': dit moet je weten
- 12 februari 2025
- Nieuwsbericht
- V&VN Algemeen
Voor tbc-verpleegkundigen en andere zorgprofessionals die in hun werk te maken krijgen met tuberculose, is een richtlijn ontwikkeld over deze besmettelijke ziekte, die nog altijd ons land en de wereld niet uit is. Al dertig jaar werkt Alies de With als sociaal verpleegkundige tbc met hart en ziel met een bijzondere patiëntengroep. “Er zijn zoveel belangrijke dingen die mensen niet weten over tbc.”
“Over tuberculose, of tbc, wordt vaak gesproken als een ‘ziekte van vroeger’. Maar tbc is na corona de infectieziekte waaraan wereldwijd de meeste mensen overlijden. Iedereen kan het krijgen”, vertelt Alies. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 700 mensen tegen de infectieziekte behandeld. Daarnaast krijgen in ons land jaarlijks circa 1.400 mensen de diagnose dat ze een tuberculose-infectie (TBI) hebben opgelopen.
De patiënten zijn divers: 82% van de in 2023 gediagnosticeerde tbc-patiënten in Nederland is geboren in het buitenland. “Daarbij kun je denken aan expats, immigranten of asielzoekers. Tegenwoordig zijn er in Nederland bijvoorbeeld veel expats uit India, een land waar nog heel vaak tbc voorkomt”, vertelt Alies.
Weinig tbc-verpleegkundigen meer
Toen Alies in 1993 begon bij de GGD Flevoland, waren er nog aardig wat tbc-verpleegkundigen in Nederland. “Maar ook veel meer patiënten. In die tijd werden wel 1.600 tot 1.700 patiënten per jaar behandeld. Dat aantal is inmiddels met zo’n 1.000 gedaald. Tegelijkertijd zijn er nog slechts 60 tbc-verpleegkundigen in Nederland over.” Dat is ook precies waarom de richtlijn ‘Tuberculose’ is opgesteld: er zijn nog maar weinig zorgprofessionals met kennis over tbc.
“Het gaat in deze richtlijn vooral over het traject nádat de arts de medicatie heeft voorgeschreven. Wat moet je als verpleegkundige dan zéker doen? Het is superhandig en belangrijk dat deze kennis - mét wetenschappelijke onderbouwing - nu op te zoeken is.”
Behandeling duurt half jaar
De daling van het aantal tbc-patiënten in Nederland komt doordat er een uitgebreide screening is op tbc, er goede medicijnen tegen de ziekte zijn én de behandeling en verpleegkundige begeleiding in Nederland heel goed zijn.
Tijdens de maandenlange behandeling heeft de verpleegkundige regelmatig contact met de patiënt. “Ja, dat laatste is voor veel mensen onbekend”, lacht Alies. “Het gaat hierbij namelijk om antibiotica die een half jaar lang moet worden geslikt; negen pillen per dag! Die kuur moet ook echt worden afgemaakt. Dat betekent bijvoorbeeld dat ik op huisbezoek in asielzoekerscentra kom en bij dak- en thuislozen langsga om te controleren of de medicatie trouw en op tijd wordt ingenomen. Soms zijn er tolken bij nodig of moet iemand worden opgenomen omdat hij of zij zich niet aan de isolatievoorschriften houdt.”
Regelmatige contactmomenten
Alies, die bijna met pensioen gaat, heeft haar werk altijd superleuk gevonden. “De patiënten zijn divers en je bouwt in die zes maanden toch altijd een band op. Zo was er een keer een Nederlandse patiënt die tbc had en het maar gek vond dat ik zo af en toe een kopje thee kwam drinken. Later zei hij eerlijk dat hij de kuur niet zou hebben afgemaakt zonder die bezoekjes. Ik heb me bij de nieuwe richtlijn dan ook hard gemaakt voor die regelmatige contactmomenten.”
Word lid en praat mee!
Samen met meer dan 100.000 leden maken we ons als beroepsvereniging sterk voor professionalisering van de beroepen verpleegkundige, verzorgende en verpleegkundig specialist. Leden horen, zien en helpen; dat is waar we als V&VN voor staan. Wil jij invloed hebben op hoe jouw beroep zich ontwikkelt? Word lid van V&VN.
