‘Een richtlijn of handreiking schrijven is echt samenspel’ (deel 1)

Handreikingen en richtlijnen zijn hulpmiddelen om de juiste keuze te maken in de zorg voor je patiënt of cliënt. Als zorgverlener kun je in een werkgroep meewerken aan de ontwikkeling hiervan. De samenwerking met verschillende zorgdisciplines leidt vaak tot betere adviezen en voor jezelf tot meer kennis en inzichten. Zo merkte ook verpleegkundig specialist MDL Audrey Westendorp-IJdema.

“Binnen het Frisius MC wilden we ons protocol met betrekking tot obstipatie herzien. Op LinkedIn vond ik de werkgroep van de richtlijn ‘Obstipatie in de langdurige zorg’. Ik wilde horen welke adviezen ze daar bespraken. Misschien waren er punten die we zouden kunnen meenemen naar de tweede lijn? Daarom besloot ik me erbij aan te sluiten.”

Gedragsverandering

“Het viel me mee dat je niet alles hoeft te kennen en te kunnen. Daarnaast was ik een beetje bang dat de andere leden wat afwachtender zouden zijn. Maar je doet het echt samen, met verschillende disciplines uit het hele land. Daar heb ik veel van opgestoken. Bijvoorbeeld over hoe je iemand met een verstandelijke beperking behandelt. Met zo’n patiënt is het vaak lastig communiceren. Nu weet ik beter hoe ik erachter kom dat zijn of haar stoelgang verandert. Van een van mijn werkgroepsgenoten leerde ik dat er dan vaak gedragsverandering optreedt.

“We hebben ons eerst op de definitie van obstipatie gestort: wat verstaan we daaronder? Daarna bekeken we wie onze doelgroep is. En vervolgens splitsten we ons op in subgroepjes. Ik zat in het groepje voedings- en leefstijladviezen. We hadden brainstormsessies met onder anderen diëtisten, MDL-artsen en zorgprofessionals uit de ouderenzorg.”

Helder stuk

“De verslagen van die sessies hebben we langdurig herzien en bijgeschaafd. Al met al zijn we er twee à tweeëneenhalf jaar mee bezig geweest. De punten en komma’s goed zetten duurde lang, maar de richtlijn is wel een helder stuk geworden.

“Ik wil de richtlijn gaan gebruiken voor het protocol in mijn eigen ziekenhuis. Ik wil bijvoorbeeld patiënten voedings- en leefstijladviezen voor thuis meegeven. Verder wil ik ons laxeermiddel beter afstemmen met de andere zorgverleners van een patiënt. Bijvoorbeeld als iemand teruggaat naar het verpleeghuis. In het ziekenhuis serveren we vaak appelmoes, maar pruimenmoes blijkt veel beter voor de stoelgang te zijn. Misschien kunnen we dat aanpassen?

“Door de werkgroep heb ik veel nieuwe inzichten gekregen. Mocht er weer zoiets worden georganiseerd op mijn terrein, dan meld ik me weer aan.”

Bron artikel: V&VN Magazine 1-2025
Tekst: Jorieke van Noorloos | Beeld: Simon Lenskens

Proefimplementatie

Verpleegkundige Marleen Vingerhoed testte tijdens een proefimplementatie de adviezen in de richtlijn ‘Obstipatie’ in woonzorgcentrum Leyhoeve.

Lees meer

Samen maken we de zorg beter. Word lid!

Wij zijn de verpleegkundigen, verzorgenden IG en verpleegkundig specialisten van Nederland. Verenigd in V&VN zetten we ons in voor (kennis)ontwikkeling en het versterken en positioneren van onze beroepen. Wil jij zeggenschap over jouw vak? Sluit je dan bij V&VN aan! Met ruim 100.000 leden vormen we één krachtige stem. Van de werkvloer tot in politiek Den Haag.

Bekijk lidmaatschappen

Gerelateerd

V&VN Magazine: Samen sterk

Trotse ambassadeurs die het boegbeeld zijn van hun vak of zorgsector, gedreven netwerkers die zich inzetten voor optimale zorg, een CNIO die met succes lobbyt voor Eenheid van Taal… Allemaal zijn ze het over één ding roerend eens: samen maak je de zorg beter. Hoe, dat lees je in V&VN Magazine!

‘Hoe vertaal je een richtlijn van 160 pagina’s naar de praktijk?’

Elk jaar verschijnen er meerdere nieuwe of vernieuwde richtlijnen. Hoe zorg je er als zorgorganisatie voor dat verpleegkundigen en verzorgenden deze richtlijnen vervolgens ook volgen? Een implementatiecoach kan daarbij helpen. Dinsdag hebben de eerste deelnemers van de opleiding implementatiecoach wijkverpleging van V&VN hun diploma ontvangen. Eén van hen is Ria Buiter (61), wijkverpleegkundige bij de Zorgcirkel in Purmerend. “De truc is om een goede manier te vinden om een richtlijn te implementeren.”

Handreiking Complementaire zorg: praktische handvatten bij wat je zou kúnnen doen

Een handmassage, aromatherapie of ontspanningsoefeningen: om het lijden van patiënten in de palliatieve fase te voorkomen of te verlichten, kan naast de reguliere zorg ook complementaire zorg worden ingezet. Hoe en wanneer je als verpleegkundige of verzorgende complementaire interventies kunt toepassen lees je in de nieuwe handreiking 'Complementaire zorg voor volwassenen'. “Ik zie vaak voorkomen dat mensen met kanker door energetische interventie beter hun chemokuur volhouden”, zegt wijkverpleegkundige Wilma Bijl. Zij werkte mee aan de totstandkoming van deze handreiking.