Verpleegkundig specialist Roy le Doux: 'Patiënten zijn extra somber'

Zijn patiënten dreigen niet de behandeling te krijgen die ze nodig hebben, constateert Roy le Doux (54), verpleegkundig specialist ggz. "We zetten alle zeilen bij, maar het wordt steeds moeilijker."

De coronatijd heeft het werken in de ggz fors veranderd. Ro werkt als hoofd behandelzaken bij Fivoor, een instelling voor forensische en intensieve psychiatrische zorg. De patiënten daar hebben ernstige psychiatrische problemen waardoor ze met justitie in aanraking zijn gekomen en bijvoorbeeld TBS hebben gekregen. De behandeling is erop gericht psychiatrische problematiek te verminderen en patiënten de controle terug te geven over hun gedrag en hun leven. Maar corona heeft roet in het eten gegooid: veel behandelingen zijn gestagneerd. Zorgelijk, vindt Roy. "Het vrijhedenbeleid is teruggedraaid. Het oefenen met situaties buiten de instelling is belangrijk om te zien wat ze aankunnen, waar ze tegen aanlopen. Van de hele situatie worden patiënten extra somber en onrustig."
Maar dat is nog niet alles: terwijl de patiënten binnen zitten, loopt de periode van hun juridische titel, zoals bijvoorbeeld een strafrechtelijke machtiging, gewoon door en uiteindelijk af. En dat kan grote gevolgen hebben: "Het is mogelijk dat patiënten straks buiten komen te staan terwijl ze niet goed behandeld zijn."

Relatie is inniger

De ggz-professionals in de instelling lopen ondertussen op hun tenen. "Alle zeilen worden bijgezet. Op creatieve manieren proberen we de behandelvoortgang zoveel mogelijk te handhaven. Op de afdeling organiseren we coronaproof woonkamergesprekken en in gezamenlijk koken wordt bijvoorbeeld meer tijd geïnvesteerd. Toch zien we dat patiënten bang zijn. De druk loopt op. Ze hebben iets verschrikkelijks gedaan waardoor ze een stempel hebben gekregen en in behandeling zijn. ‘Als ik het coronavirus krijg en ernstig ziek word, mag ik vast niet naar de IC’, denken ze dan, ‘want ik tel niet mee’. En natuurlijk zijn wij als personeel ook een risicofactor: zij zitten vierentwintig uur per dag binnen, de medewerkers van de instelling zijn de enigen die het virus mee naar binnen kunnen brengen. Logisch dat dat een beangstigend idee is: stel dat je naar het ziekenhuis moet zonder dat je je familie nog hebt kunnen zien?" 
Toch is er ook een andere kant van de coronacrisis, merkt Roy: "Het contact met de patiënt, de behandelrelatie, is inniger geworden. We zitten samen in deze ellende, zo voelt het. En dat heeft ook wel iets. Want dat persoonlijke contact van mens tot mens is natuurlijk bij uitstek de core business van de ggz-verpleegkundige. Ons werkveld ligt niet zozeer op het medische vlak, maar in de relatie. En dat deel van het werk krijgt nu een extra dimensie."

Bron: V&VN Magazine 2, 2020 | Tekst: Aliëtte Jonkers | Beeld Milan Vermeulen