V&VN: ‘Grondiger onderzoek nodig naar ervaringen van ggz-cliënten’

V&VN pleit voor een grondiger onderzoek naar ervaringen van ggz-cliënten, naasten en hulpverleners met autonomiebevorderend beleid. De aanleiding is een analyse op basis van 126 meldingen bij een tijdelijk meldpunt van belangenorganisatie MIND. Het gaat om beleid dat kán worden toegepast bij cliënten die lijden aan chronische suïcidaliteit of zelfbeschadiging. In de praktijk ervaren cliënten hier soms niet of nauwelijks hulp bij. “Een groter representatief onderzoek naar die ervaringen is cruciaal voor het verbeteren van de zorg. We benadrukken dat autonomiebevorderend beleid nooit ertoe mag leiden dat iemand geen zorg krijgt”, zegt Marlous Zuiderveld.

Zuiderveld is voorzitter van de vakcommissie ggz van V&VN. In deze commissie zitten ggz-verpleegkundigen, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten. “Wij zorgprofessionals erkennen dat de uitvoering van autonomiebevorderend beleid in de praktijk niet altijd optimaal verloopt en betreuren dat ten zeerste. Elke klacht in het rapport is er één teveel en het moet uitermate pijnlijk zijn (geweest) voor naasten, nabestaanden en zorgprofessionals om hun ervaringen te delen.”

Autonomiebevorderend beleid (zie kader onderaan) mag niet betekenen dat iemand geen zorg krijgt, stelt Zuiderveld: “Het vereist juist een intensieve, persoonlijke aanpak waarbij de patiënt centraal staat. Ons doel is om zelfstandigheid te bevorderen, naast het bieden van noodzakelijke ondersteuning en behandeling.”

Als uit een groter onderzoek naar voren komt dat dit beleid -mits goed toegepast- wél goede resultaten oplevert, dan kan dit worden opgenomen in de Zorgstandaard, vindt V&VN. “Het gaat om de Zorgstandaard Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag. Deze is van 2018 en is aan herziening toe”, zegt Zuiderveld. In het rapport van MIND staan namelijk ook positieve ervaringen met de behandelmethode benoemd.

Bijscholing nodig 

V&VN vindt het van groot belang dat ggz-verpleegkundigen, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten een gedegen bijscholing krijgen in de uitvoering van autonomiebevorderend beleid. Zuiderveld: “Daar moeten ze de tijd en ruimte voor krijgen van werkgevers. Deze bijscholing is essentieel om ervoor te zorgen dat zij de juiste kennis en vaardigheden bezitten en bijhouden om dit beleid effectief in te voeren in hun dagelijkse praktijk.”

Tenslotte constateert V&VN -net als MIND- dat er in de praktijk nog geen eenduidige aanpak bestaat bij de specifieke groep cliënten die lijden aan chronische suïcidaliteit of zelfbeschadiging. “Een standaard benadering zou variatie in de uitvoering van de behandeling kunnen verminderen en de kwaliteit van zorg kunnen verbeteren. Ggz-verpleegkundigen, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen een voortrekkersrol spelen bij het stimuleren van dit beleid en zorgen voor een correcte invoering.”