Green Teams: vergroenen vanaf de werkvloer (deel 1)

  • 10 januari 2025
  • V&VN magazine
  • V&VN Algemeen
Endoscopieverpleegkundige Daniëlle Catsburg
Endoscopieverpleegkundige Daniëlle Catsburg: ‘We gebruiken nu plantaardig indigokarmijn.' Foto © Mark van der Zouw

Veel verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten zetten zich in voor duurzamer werken. Leden van Green Teams zien wat er nóg groener kan en komen daarvoor in actie. Vier verpleegkundigen aan het woord in een tweedelige serie.

‘Iedereen een herbruikbare spatbril’

“We hebben in het eerste jaar al veel bereikt”, vertelt Daniëlle Catsburg (33). “Endoscopie-afdelingen en de operatiekamers behoren tot de vervuilendste afdelingen van het ziekenhuis. We zagen snel mogelijkheden tot verbetering.”

Daniëlle is verpleegkundige op de afdeling Endoscopie van Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar. Daarnaast is ze lid van het Green Team op haar afdeling. Dat bestaat nu bijna twee jaar. Het meest in het oog springende resultaat op haar afdeling is de keus voor een andere kleurstof om poliepen in de darmen zichtbaar te maken. Ze gebruiken nu een plantaardige stof, indigokarmijn, in plaats van het agressievere methyleenblauw. De nieuwe stof is net zo effectief als de oude, maar minder schadelijk voor patiënt en zorgverlener.

De vloeistof is bovendien goedkoper. En de ampullen zijn kleiner. Daardoor hebben ze minder restafval. De restmedicatie mag bij het ‘gewone’ restafval. Naalden en ampullen gaan wel in de medicatie/naalden-container. Deze overstap bespaart 8.600 euro per jaar.

Daniëlle kreeg de tip over indigokarmijn van een collega uit een ander ziekenhuis. “Bovendien stond er in vakblad Magma een artikel over het gebruik van indigokarmijn. We zijn de mogelijkheden gaan onderzoeken om over te stappen. Collega’s reageerden er vanaf het begin positief op.”

Wisseltrofee

De verschillende Green Teams in het ziekenhuis hebben veel onderling contact. Ze wisselen ervaringen uit. Er is zelfs een wisseltrofee voor bijzondere resultaten. Endoscopie won de trofee voor de overstap naar indigokarmijn. Er zijn meer stappen gezet. “We zijn van wegwerp-spatbrillen overgegaan op herbruikbare brillen. De aanschaf van 55 herbruikbare spatbrillen bespaart per jaar 4.230 wegwerpbrillen. Medewerkers waren heel blij toen ze hun eigen bril uitgereikt kregen.”

Ze vertelt verder dat voor het inbrengen van infusen de stoffen gaasjes zijn vervangen door kleinere papieren exemplaren. “Met de apotheek hebben we overlegd over pijnstilling. Standaard gebruiken we een halve ampul, genoeg voor een roesje. We gooiden de andere helft steeds weg. Nu hebben we kunnen afspreken dat we het overschot kunnen gebruiken bij een andere patiënt. Dat bespaart geld en we hebben 50 procent minder medicatieverspilling.”

Verpleeghuisverpleegkundige Daniëlle Voorn
Verpleeghuisverpleegkundige Daniëlle Voorn: 'Hier moeten ook goede inzamelbakken voor lege batterijen en oud papier komen.' Foto © Mark van der Zouw

‘Meer verzamelpunten voor lege batterijen’

“We hebben net de tweede bijeenkomst gehad en de eerste ideeën verzameld”, vertelt verpleegkundige Daniëlle Voorn (52). Ze is lid van het kersverse Green Team van verpleeghuis Nicolaas in het Noord-Hollandse Lutjebroek (onderdeel van Omring Verpleeghuiszorg).

Het team is begonnen met twee eenvoudige doelen. Het eerste is een duurzaam lichtplan. “Er brandt hier vaak licht als het niet nodig is. Niet iedereen denkt eraan om dat uit te doen. Er zijn ook plekken met bewegingssensors waar licht alleen aangaat als er mensen zijn. Dat willen we uitbreiden.”

Een tweede doel is het plaatsen van bakken voor het inzamelen van papier op de woongroepen. “Die zijn nu niet duidelijk zichtbaar of niet aanwezig. Daarnaast komen er meer inzamelpunten voor lege batterijen. Nu is er alleen een centraal inzamelpunt bij de technische dienst, ver van de afdelingen.”

Recyclen van incontinentiemateriaal

Binnen het Green Team van verpleeghuis Nicolaas leven ook ideeën voor de langere termijn. “We denken aan groene daken, het verbeteren van inkoop- en voorraadbeheer en de mogelijkheid om incontinentiemateriaal apart in te zamelen voor recycling.”

Verder denken ze aan het aanleggen van een moestuin. “Er is veel grond rond het huis. In de omgeving is veel land- en tuinbouw, we hebben ook bewoners met zo’n achtergrond. We zijn wel afhankelijk van vrijwilligers om dit plan uit te voeren. We hebben al een kas in de tuin, dat is een begin.”

Het Green Team telt acht leden, onder wie managers en medewerkers uit de keuken. Daniëlle is de enige zorgprofessional in het team.

Bron artikel: V&VN Magazine 4-2024 | Tekst: Rudolf Kleijn | Beeld: Mark van der Zouw

Green Teams: wat, hoe en waarom?
  • Steeds meer zorginstellingen kennen Green Teams. Teams met medewerkers uit alle lagen van de organisatie die werk maken van verduurzaming.
  • Green Teams zoeken vaak eerst naar mogelijkheden om energie en waterverbruik te verminderen en de hoeveelheid afval te beperken. Dat leidt vaak ook tot financiële besparingen.
  • Green Teams zijn er in diverse soorten en maten. Sommige Green Teams richten zich op het grote geheel van een instelling.
  • De meeste teams zijn per afdeling georganiseerd. Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten zien op de werkvloer hoe ze verspilling kunnen voorkomen. Leidinggevenden kunnen zorgen voor bindende afspraken.
  • Voor het succes van Green Teams is het belangrijk om alle collega’s bij de activiteiten te betrekken. Als de resultaten zichtbaar zijn, zullen meer mensen geneigd zijn mee te doen.
  • Sinds 2022 hebben meer dan vierhonderd organisaties, verzekeraars, ziekenhuizen en zorginstellingen de Green Deal voor de zorg ondertekend. Daarin verplichten zij zich minder CO2 uit te stoten en de hoeveelheid afval te beperken. De Green Teams dragen daar op de werkvloer aan bij.

Word lid en praat mee!

Samen met 105.000 leden maken we ons als beroepsvereniging sterk voor professionalisering van de beroepen verpleegkundige, verzorgende en verpleegkundig specialist. Leden horen, zien en helpen; dat is waar we als V&VN voor staan. Wil jij invloed hebben op hoe jouw beroep zich ontwikkelt? Word lid van V&VN.

Ontwerp Zonder Titel (15)